45. Tumaganga með sérframboðum

 

            Margrét, konan sem yfirgaf flokkinn sem yfirgaf hana, hefur nú tekið saman við Ómar og Jakob - eða öllu heldur mætti kannski segja að Ómar og Jakob hafi tekið saman við hana. Af fréttum verður ráðið að þau ætli í sérframboð í næstu alþingis­kosningum. Nú er verið að leita að nafni á framboðið og að stefnu í öðrum málaflokk­um en þeim sem snúa að umhverf­is­vernd og stóriðju. Margrét hugsar sér eflaust að nota þetta sér­framboð til að ná til sín einhverjum af kjósendum Frjálslyndra, gömlum stuðningsmönnum sínum og umhverfisverndarsinnum. Takist henni að spilla þannig fyrir flokknum, sem yfirgaf hana, verður hún líkast til nokkuð sátt, jafnvel þó hún komist ekki inn á þing. Jakob Frímann er enn þeirrar skoðunar að hann eigi erindi inn á Alþingi og fer í framboðið af persónulegum hvötum. Ómar trúir því að með sér­framboði geti hann hrundið af stað vakningu til verndar fósturjörðinni sem ekkert fái staðist. Ég sé ekki fyrir mér að hinir sérstöku eiginleikar Ómars sem baráttu­manns fyrir náttúruvernd fái notið sín inni á Alþingi.
            Þá hefur hópur eldri borgara og öryrkja látið þau tíð­indi út ganga að þeir hyggist einnig í sérframboð. Þetta er ramakvein frá fólki sem efnishyggjusamfélagið hefur skilið eftir útundan og býr margt við ósæmileg kjör. Maður skilur óánægjuna og skaphitann sem býr að baki sérframboði af þessu tagi. En er það fullreynt að eldri borgarar og öryrkjar geti ekki látið til sín taka með mun áhrifaríkari hætti innan hinna hefðbundnu stjórnmálaflokka? Ég held ekki.
            Sjálfsagt meinar allt þetta fólk vel og hefur hug á að afla hugsjónum sínum, skoðunum og hagsmunamálum brautargengis. Ég get samt ekki losnað við þá mein­ingu að sérframboð af þessu tagi séu til óþurftar. Þau reyta eitthvað til sín af atkvæðum, sem væru betur komin annars staðar, og drepa á dreif allri pólitískri umræðu fyrir kosningar. Pólitískar línur ná ekki að kristallast almennilega og kjósendur eru sumir hverjir settir í nokkurn vanda þegar kemur að kjörborðinu. Eini ávinning­ur af sérframboðum - eins og þeim sem nú eru í fæðingu - er sá að í aðdraganda kosninga knýja þau hina eiginlegu stjórnmálaflokka til að bregðast við í málaflokkum sem sérframboðin vilja setja mark sitt á. Það er svo undir hælinn lagt hvort stjórnmálaflokkarnir standa við loforð eða stefnumarkandi yfirlýsingar í þessum málaflokkum þegar þeir raða sér inn á þingið. Fulltrúar sérframboðanna standa þá fyrir utan með eitthvert samsafn af atkvæðum en engin þingsæti og engin völd til að hafa áhrif á gang mála.