22. Tumaganga með kynferðislegu Kastljósi

              Er ætlast til að ég geri eitthvað í þessu? Á ég að reyna að sjá til þess að eitthvað þessu líkt gerist aldrei aftur? Á ég að gæta mín á þessu? Eða á ég ekki að gera neitt nema að setja í brúnir, hrista höfuðið og segja hálfhátt við sjálfan mig: Hvílík ósköp eru að heyra þetta! Að þetta skuli geta gerst! Að þetta skuli geta viðgengist í íslensku samfélagi!
            Sumir íslenskir fjölmiðlar - og þá ekki síst Ríkissjónvarpið í Kastljósi og aðal­fréttatíma - eru haldnir þeirri áráttu að láta vart líða nokkra viku án þess að flytja, oft dag eftir dag, hryllingsfrásagnir af því sem kallað er kyn­ferðisleg misnotkun eða kynferðislegt ofbeldi. Má vera að ritstjórum, fréttastjórum og umsjónarmönnum Kastljóss þyki þetta endurspegla þjóðfélags­lega ábyrgð en mér finnst þetta endur­spegla miklu fremur einhverja „uppíhrærufíkn", áráttu til að hræra upp í fólki með ógeðfelldum frásögnum af ógeðfelldri kynhegðun og illri meðferð, einkanlega á konum og börnum, áráttu sem magnast ða sjálfsögðu, tvíeflist og sexeflist þegar fórnarlömb kynferðis­ofbeldis eru fólk sem býr við fötlun, til dæmis heyrnarleysi.
            Tilgangurinn með þessum ýtarlegu frásögnum og sam­tölum við fórnarlömb dag eftir dag, viku eftir viku, er mér í flestum tilfellum alls ekki ljós. Stundum er jafnvel verið að grafa aftur í fortíðina, lýsa atburðum sem gerðust fyrir allmörgum árum, fjalla um ástand sem ég fæ ekki betur skilið en að sé ekki lengur fyrir hendi. Þannig er því háttað um heyrnarlausa einstaklinga og kynferðislega mis­notkun á þeim sem er efni nýrrar skýrslu. Svo er að skilja að skýrslan lýsi atferli sem fram fór á ofanverðri nýliðinni öld. Vissulega er skýrsla af þessu tagi fréttaefni, þegar hún kemur út. Hún opnar augu manna fyrir því hvað heyrnarlausir máttu þola á fyrri árum, fjarri heimili sínu og fjöl­skyldu, „dæmdir" af kerfinu og góðviljuðum sérfræð­ing­um þess tíma til vistar svo árum skipti á heyrnleysingjaskólanum. En ýtarlegar vanga­veltur dag eftir dag og samtöl við einstaklinga, sem vilja ekki þekkjast eða koma fram undir nafni, þar sem þeir eru beðnir að svara spurningum eins og „hvað var gert við þig?", „hvernig var það gert?", „hvar var það gert?", „hvernig leið þér á meðan?", „hvernig hefur þér liðið síðan?" o.s.frv. virðast mér ekki þjóna öðrum tilgangi gagn­vart hlustendum en að svala annars vegar kynferðis­legri hryllingsþörf, sem leynist í brjóstinu á mun fleira fólki en okkur grunar, og hins vegar að gefa öðrum færi á að njóta þess vera „svona miklu betra fólk" en gerendurnir í kynferðislegu ofbeldi, þessir einhverjir aðrir, þessir hinir til aðgreiningar frá okkur. Vissulega finnur maður sárt til með fórnarlömbum ofbeldisverknaða af þessu tagi og vonar að skýrslan og umfjöllun um efni hennar verði þeim til hjálpar sem hafa ekki treyst sér fram að þessu, í mörg ár eða áratugi, að leita slíkrar hjálpar. En þeim tilgangi verður náð án þess að skýrslan sé notuð sem tilefni til umfjöllunar í æsifréttastíl í aðalfréttatíma Sjónvarps og í Kastljósi dag eftir dag. Þar virðast ráða ferðinni aðrar hvatir en samúð með heyrnarlausum einstaklingum. Eftir að hafa skáskotið augum á Kastljós á undanförnu ári verður manni fyrir að spyrja hvort „ohf" fyrir aftan Ríkisútvarp í frumvarpi, sem nú er til afgreiðslu á alþingi, standi fyrir „ofbeldi, heilsuleysi, fíkn"?